(istraživanje bolnice Vita iz 2020. godine na uzorku od 439 ispitanika studentske populacije, prosečne starosti 23 godine)

Povodom Međunarodnog dana borbe protiv zloupotrebe i trgovine drogama, koji se obeležava 26. juna, Specijalna bolnica “Vita”, iz Novog Sada, tradicionalno je sprovela istraživanje o stavovima, izloženosti i informisanosti mladih o zloupotrebi droga, a sve u cilju podizanja nivoa svesti o ovom problemu, i ukazivanja na neophodnost kontinuiranog preventivnog rada sa mladima.
Ovoga puta, u fokusu anonimne ankete, je bila studentska populacija, ukupno 439 ispitanika, sa Beogradskog, Novosadskog, Niškog, Kragujevačkog, Subotičkog i Univerziteta u Kosovskoj Mitrovici, prosečne starosti 23 godine.

S obzirom na prethodna istraživanja bolnice “Vita”, rađenih na opštem uzorku mladih od 15 do 30 godina i uzorku srednjoškolaca uzrasta 15 do 18 godina, cilj je bio da se ovakvim odabirom uzorka dopuni i zaokruži ovaj niz istraživanja na temu zloupotrebe droga kod mladih.

Dobijeni rezultati govore u prilog tome da je i u studentskoj populaciji prisutan visok nivo dostupnosti i izloženosti drogama u neposrednom okruženju.

Tako čak 74% studenata izjavljuje da poznaje nekog u svom bliskom okruženju ko koristi droge, nešto više od 63% ispitanih studenata je bilo direktno ponuđeno nekom drogom (najčešće marihuanom), dok skoro polovina njih (oko 49%) zna gde i od koga mogu da nabave droge.

Takođe, ispitanici su pokazali smanjenu distancu prema drogama i značajan nivo rizičnog ponašanja kroz potvrdu da je čak 38,6% njih imalo iskustvo sa nekom od droga. Ovaj procenat iskustva sa drogama uzorka iz studentske populacije prevazilazi rezultate dobijene na uzorku opšte populacije mladih od 15-30 godina, koje je na nivou oko 28%.

O smanjenoj distanci prema drogama i relativizaciji rizika od njene zloupotrebe, pored ovog visokog procenta iskustva u konzumiranju, govori i značajno prisustvo tipičnih predrasuda i zabluda o samim drogama, posebno vidljivo kroz pogrešno uverenje da je opravdano deliti droge na“ lake” i “teške”, koju podržava 73,2% ispitanih, kao i rizično razmišljanje da je drogu moguće kontrolisano i povremeno uzimati, bez većih posledica, koje potvrđuje oko polovina ispitanih.

Dakle, rezultati iz navedenog uzorka ukazuju na to da studentska populacija deli rizike okruženja sa svojom generacijom (izloženost drogama, dostupnost i ponuda droge…), ali i da pokazuju nešto veći nivo predrasuda i zabluda o samim drogama, što smanjuje distancu prema njima i relativizuje rizike. Ovakva pozicija ih po dobijenim rezultatima vodi i u rizičnije oblike ponašanja, odnosno veći procenat iskustva sa drogama. To je posebno izraženo kod momaka gde 42,7% njih prijavljuje iskustvo sa drogama, pri čemu čak 1/3 njih koji su potvrdili iskustvo sa narkoticima to upražnjava redovno, tj. vikendom ili više puta nedeljno.

Razlike  u pozicijama su vidljive i ako bi ove rezultate doveli u vezu sa prošlogodišnjim istraživanjem na prosečno 6 godina mlađem uzorku srednjoškolaca, gde je drogu probalo oko 16,5% ispitanih, naspram 38,6% ili gde je kod 57% ispitanih srednjoškolaca prisutna zabluda o postojanju “lakih” i “teških” droga, prema čak 73,2% studenata, kao i zabluda da je drogu moguće kontrolisano uzimati bez većih posledica koja je dominantnija kod uzorka studentske populacije za 10-tak procenata.

 

Devojke pokazuju nešto više opreza u stavovima

Takođe, kao i u ostalim uzorcima, tako i kod studentske populacije devojke pokazuju nešto više opreza u stavovima, manje su izložene rizicima i nešto odgovornije u ponašanju u odnosu na mladiće, ali i dalje dele veći deo rizika sa njima.

Pa je tako, na primer, predrasuda o podeli na “lake i teške” droge prisutna kod 70% devojaka, odnosno 76% momaka, predrasuda o mogućem kontrolisanom uzimanju droge je prisutna kod 45% devojaka, naspram 54% kod mladića , dok je sa drogom direktno ponuđeno 55,7% devojaka, i čak 71,3% momaka. Iskustvo sa drogom je imalo 34,4% devojaka, naspram 42,7% momaka.

  • 74% ispitanika poznaje nekoga u svom neposrednom okruženju ko koristi neku drogu 74% 74%
  • od tog procenta 72% je muških 72% 72%
  • a ženskih je 76% 76% 76%
  • 63.5% studenata je bilo ponuđeno nekom od droga 63.5% 63.5%
  • od tog procenta 71.3% je muških 71.3% 71.3%
  • a ženskih je 55.7% 55.7% 55.7%
  • 48.6% studenata ima saznanja gde mogu (od koga) da se nabave droge 48.6% 48.6%
  • od tog procenta 49% je muških 49% 49%
  • a ženskih je 48.3% 48.3% 48.3%
  • 38.6% studenata je probalo neku drogu 38.6% 38.6%
  • od tog procenta 42.7% je muških 42.7% 42.7%
  • a ženskih je 34.5% 34.5% 34.5%
  • 73.2% studenata misli da postoje lake i teške droge 73.2% 73.2%
  • od tog procenta 76.2% je muških 76.2% 76.2%
  • a ženskih je 70.3% 70.3% 70.3%
  • 49.3% studenata smatra da se droga može uzimati povremeno i pod kontrolom 49.3% 49.3%
  • od tog procenta 53.8% je muških 53.8% 53.8%
  • a ženskih je 44.9% 44.9% 44.9%

Procenat studenata i srednjoškolaca koji su probali drogu

%

Studenti

%

srednjoškolci

Procenat studenata i srednjoškolaca koji smatraju da postoje lake i teške droge

%

Studenti

%

srednjoškolci