(istraživanje bolnice Vita iz 2017. godine)
Istraživanje o informisanosti i stavovima roditelja o zloupotrebi droga, koje je sprovela Specijalna bolnica za bolesti zavisnosti „Vita“ tokom juna 2017. godine na uzorku od 307 roditelja srednjoškolaca u Novom Sadu pokazalo je da roditelji postaju svesniji ovog rizika odrastanja svoje dece, ali ujedno i potrebu za dodatnim osnaživanjem i boljim nivoom informisanosti roditelja kao preduslovom da se adekvatno odgovori na izazove. Slično istraživanje bolnica „Vita“ je sprovela i 2010. godine.
Prema rečima Milana Vlaisavljevića, direktora bolnice „Vita“, dobijeni rezultati i pored pozitivnih trendova i dalje pozivaju na oprez i odlučno angažovanje celokupnog društva, pre svega onih koji učestvuju u obrazovanju i vaspitanju dece jer su generatori širenja problema zloupotrebe droga i dalje prisutni.
Poslednjih godina na tržištu se pojavljuje i veliki broj novih droga o kojima se generalno malo zna, a koje mogu da izazovu dramatične posledice.
Dobar početak mogli bi biti rezultati koji ukazuju da je zloupotreba droga sve manje tabu tema u porodicama i da raste svest o narkomaniji kao opštem riziku odrastanja u savremenom društvu.
Istraživanje bolnice „Vita“ pokazalo je da se 80% ispitanih roditelja trudi da ima aktivnu komunikaciju sa svojom decom na ovu temu, a da svega 6% roditelja smatra da dete „ne treba opterećivati sa ovim pričama“.
Takođe, ohrabruje u odnosu na rezultate iz 2010. godine veći procenat roditelja koji smatraju da je neopravdana podela na „lake i teške“ droge, 65% u odnosu na 44%, veći procenat onih koji smatraju da je narkomanija problem koji se može rešiti, 61% u odnosu na 44%, kao i veći procenat onih koji bi u slučaju potrebe potražili stručnu pomoć, čak 97% u odnosu na 79% iz 2010. godine.
Za razliku od ovih pozitivnih pomeranja, određene predrasude su i dalje prisutne u značajnoj meri, pa tako čak 52% roditelja smatra da narkomanija i nije „prava bolest“ nego više slabost volje i ličnosti, kao i ideja kod 50% roditelja da je za rešavanje problema potrebna samo „čvrsta volja“.
Posledica ovakvog stava u slučaju pojave problema najčešće jeste neadekvatan pristup rešavanju problema, što dovodi do gubitka vremena i brojnih bezuspešnih pokušaja lečenja – objašnjava Vlaisavljević
Što se tiče relevantnosti informacija, istraživanje pokazuje da roditelji u visokom procentu prepoznaju npr. izgled ili način kako se zloupotrebljavaju najčešće supstance na našem prostoru, ali da i dalje postoji značajan procenat (43%) roditelja koji imaju nizak stepen preoznavanja jasnih pokazatelja zloupotrebe droga.
Takođe, procenat tačnih odgovora značajno opada (10-15%) kada se uvedu neki novi pojmovi ili žargonski izrazi.
Ovo nam govori da je roditelje potrebno osnaživati u pravcu funkcionalnijeg znanja i osavremenjivanja informacija koje se prenose.
Kao izvor informacija na ovu temu roditelji najčešće koriste medije, čak 65% (TV/štampa 35,5%, internet 29,5%), dok su stručnjaci ili škola kao izvor informacija prisutni u svega 10%, odnosno 3% slučajeva.
Ako tome dodamo i utisak da čak 79% roditelja smatra da nema dovoljno preventivnih program, kao i spremnost njih 64% da aktivno učestvuju u njima, jasno je koliko ima prostora i potrebe da se ovakvi programi organizuju uz aktivnije učešće i značajniju ulogu zdravstvenog i obrazovnog sistema u prenosu relevantnih informacija.
Komunikacija roditelja sa decom na temu narkomanije
%
roditelja ne komunicira uopšte
%
roditelja retko komunicira
%
roditelja se trudi da aktivno komunicira
Zastupljenost ispravnih stavova roditelja o narkomaniji 2010. i 2017. godine
1. Ne postoje „lake“ i „teške“ droge
%
2010. godine
%
2017. godine
2. Narkomanija je rešiv problem
%
2010. godine
%
2017. godine
3. Potražili bi stručnu pomoć
%
2010. godine
%
2017. godine
Predrasude o narkomaniji koje su i dalje prisutne 2010. i 2017. godine
1. Narkomanija nije „prava“ bolest
%
2010. godine
%
2017. godine
2. Za rešenje problema narkomanije je dovoljna „čvrsta volja“
%
2010. godine
%
2017. godine
Roditeljsko poznavanje jasnih pokazatelja zloupotrebe droga
- Nizak stepen poznavanja pokazatelja zloupotrebe droga (0 ili 1 pokazatelj) 43%
- Srednji stepen poznavanja pokazatelja zloupotrebe droga (2 ili 3 pokazatelja) 47%
- Visok stepen poznavanja pokazatelja zloupotrebe droga (4 i više pokazatelja) 10%
Izvori informisanja roditelja o narkomaniji
%
TV/štampa
%
internet
%
prijatelji
%
stručna lica
%
škola
%